Interview met Jeroen Dijkstra, door Diana Vernooij

Jeroen Dijkstra is bestuurslid van stichting Zen Peacemakers Lage Landen. Hij woont samen
met zijn vrouw en twee zonen in Leusden. In het dagelijks leven werkt hij als projectmanager
bij een duurzame bank.

Ik kan het moment nog prima voor de geest halen. Een programma van Tegenlicht (VPRO) belichtte de Greyston Bakery. Het was mijn eerste kennismaking met Bernie Glassman en de Zen Peacemakers. Toen werd het zaadje geplant om maatschappelijke betrokkenheid met zenbeoefening
te verbinden.

stilte

In 2010 startte ik met een introductiecursus bij Zen.nl. Dat was de springplank voor mijn dagelijkse meditatie. Ik ben toen verder gaan lezen. Vooral Maarten Houtman spreekt mij aan. Met de stichting Zen als leefwijze werken oud-leerlingen aan het toegankelijk maken van de zenbeoefening zoals deze door Maarten werd onderwezen. Wat me aanspreekt is de eenvoud en de combinatie van het luisteren naar en lezen van zijn inleidingen. Daarnaast ben ik Dogen gaan lezen, heb ik me in koans verdiept en volg ik retraites. 

Jaarlijks ga ik naar de Sint Willibrordsabdij in Doetinchem voor een vijfdaagse sesshin onder leiding van Kees van den Muijsenberg. De eerste keer was een cadeautje van mijn vrouw. Even weg, alleen naar kasteel Slangenburg, dat aan het klooster verbonden is. Er waren gelijkgestemden, rustzoekers, mensen die studeerden of een boek schreven. Zo hoorde ik over de sesshin. In januari komt er een tamelijk stabiele groep beoefenaars samen. Naarmate de jaren vorderen ken je elkaar, ook al spreek je elkaar niet. Het is een weerzien in stilte. 

maalstroom

Ik woon samen met mijn vrouw Ilse en onze twee kinderen van 16 en 19 jaar. Dat gezin is onderdeel van de maalstroom van het leven. Door de jaren van meditatie en ouder worden, zie ik andere perspectieven. Er ontstaat meer rust en ruimte. Wat ik ontmoet op de zenweg deel ik geregeld thuis. Vroeger kwamen de kinderen wel eens stiekem kijken als ik aan het mediteren was. Welk effect dat sorteert weet ik niet. Je inspireert je kinderen zo ook. Ze hoeven geen boeddhist te worden, als ze maar hun eigen weg in vrijheid vinden.

Zen biedt handvatten om bij lief en leed, ziek en zeer te zijn. Het helpt mij en daardoor helpt het anderen. Ilse is ziek. We bespreken wat het is om niet je ziekte te zijn, hoe je omgaat met vergankelijkheid en de angst ervoor, hoe je leeft in het nu. Uiteindelijk gaat het erom op je eigen basis te vertrouwen en daar steeds naar terug te keren. De jaren van oefening door meditatie en studie hebben me geholpen. Ik merk dat ik het leven meer vanuit de vrije ruimte kan beschouwen: emotie en onrust regeren me minder. 

Ik geloof in samen. Om te cultiveren wat we als waardevol beschouwen. Daar past het sociaal geëngageerde boeddhisme bij. Voorbij de beoefening op het kussen zoek ik naar wegen om uiting geven aan het tijdloze in het tijdelijke. In de woestijn mediteren kunnen we allemaal maar in de maalstroom van het dagelijks leven is het anders. Wat is mijn antwoord in het leven zelf? Hoe reageer ik, in en voorbij de bubbel van werk en gezin? Ik voel een verlangen mezelf op losse schroeven te zetten en, in confrontatie met de rafelranden van het leven, te onderzoeken wat dat bij me oproept.

intenties

De drie intenties van de Zen Peacemakers zie ik terug in Theory U. Deze benadering gebruik ik regelmatig in mijn werk bij het begeleiden van veranderprocessen. Het gaat uit van een open geest (het opschorten van het oordeel), open hart (empathisch luisteren naar wat is) en open wil (handelen vanuit loslaten en laten komen). De inzet is om de complexe vraagstukken van deze tijd om te buigen naar wezenlijke veranderingen. Je benadert je vraagstuk op meerdere niveaus van betrokkenheid. Het gaat niet alleen om ‘het probleem op te lossen’. Je werkt vanuit een verbinding met jezelf, met anderen en met alle aspecten die met de vraag samenhangen. Zo kun je meer gericht zijn op initiatieven in de gemeenschap. Met Zen Peacemakers hoop ik deze benadering in een andere context te kunnen verdiepen. 

Ik zag de vacature. En voor ik nog maar iets had gedaan met de Zen Peacemakers, meldde ik me aan voor het bestuur. Dat was best spannend maar het voelde al snel vertrouwd. We hebben meegelopen met de Klimaatmars in Amsterdam en de bezinningsdag in Rotterdam georganiseerd. Inmiddels heb ik ook een keer deelgenomen aan de Green Circle bij de sangha van Frank De Waele. De counciltraining ga ik binnenkort doen. 

Er is een mooi aanbod van trainingen: counciltrainingen sluiten goed aan op de drie intenties van de Zen Peacemakers. Geweldloze Communicatie leert je een hoop om mee in de wereld te staan. De Bearing Witness Retraite, de Straatretraite.  We hebben geen fysieke sangha maar er zijn genoeg sterke en stabiele vaste elementen als de ochtendmeditatie en de nieuwsbrief. 

Mijn verlangen is om verder te blijven gaan. Wat zijn de vormen waarin we elkaar kunnen inspireren, met welke beoefening kunnen we dat tot uiting brengen? We blijven zoeken naar activiteiten. We zouden een bezinningsdag kunnen combineren met bearing witness in kamp Vught. We zouden een sesshin kunnen organiseren. En ik ga in februari starten met zoombijeenkomsten rond de geschriften van Dogen. (voor uitleg en aanmelding klik hier)

Een goed bestuur dat zich voor langere tijd verbind is belangrijk. We zijn nu nog met drie bestuursleden: Petra Hubbeling, Frank van den Brink en ik. We zitten op een goede lijn, maar willen nog graag een bestuurslid / penningmeester en een vrijwilliger voor de communicatie erbij (zie vacatures elders in deze nieuwsbrief). 

opnieuw beginnen

In mijn werk is het van belang onszelf steeds te vernieuwen, ons aan te passen aan de steeds veranderende omstandigheden en relevant te blijven in de huidige werkelijkheid. Dat vraagt om steeds opnieuw terug te keren naar de oorsprong, naar de vraag waar het ons om begonnen is. Dat betekent dat we durven verworvenheden los te laten, mislukkingen te accepteren en opnieuw te kijken naar wat vandaag om een antwoord vraagt. Laten we steeds opnieuw beginnen, zonder schuld, zonder verdienste. Er is niets te claimen om je identiteit aan te ontlenen. Daar zit grote schoonheid in. 

Dus laten we ons geen zorgen maken over Zen Peacemakers Lage Landen maar onszelf opnieuw heruitvinden.