door Annie Schalkwijk

Het is overduidelijk dat het covid-19 virus de leef intenties van Zen scherp belicht. Dit virus met haar 10.000 gezichten en grillige verschijningsvormen vraagt om een voortdurende houding van openheid en stilstaan bij wat er is. Ook dat is zeer veranderlijk en veelvormig.

Hoe blijf ik wakker en aanwezig in deze veelheid en diversiteit. Het ondersteunt mij om frequent de stilte in te gaan. Ik voel dat mijn hart/de container waar alles inpast, groeit. Regelmatig ervaar ik daarbinnen een stabiliteit.  Soms zet ik mezelf klem, fijn om te merken dat ik dat steeds sneller door heb.

Mijn aandacht gaat naar de spagaat. Aan de ene kant alles er laten zijn zonder er iets van te vinden. Aan de andere kant, als alles er is brengt het me ook in beweging. Ik vind het een enorme oefening, alles er laten zijn, ik vind er heel vaak iets van. Diep van binnen weet ik “de juiste richting” waarin de geschiedenis zou moeten voortgaan (uit gelofte aan de mensheid van Hisamatsu Sin ichi).

Ik blijf een mens en ben verantwoordelijk voor mijn daden en gedrag. Duidelijk is wel dat we met velen waaronder ik, de aarde onleefbaar gemaakt hebben. Deze erkenning geeft ruimte om een verandering in te zetten. Ik kan alleen zelf een stap zetten, stilstaan bij wat er is en weer een stap zetten. Ik heb geen invloed op het resultaat en ook niet op wat de ander doet. Dit rammelt aan al mijn ideaalplaatjes over de inclusieve, duurzame en verbonden samenlevingen. Wat ik nogal eens doe is van de richting een doel maken. Dat levert me regelmatig frustratie op.

Mijn leven nu: verschillende activiteiten zijn weggevallen en het is zoeken naar nieuwe vormen. De bezoeken als vrijwilliger zijn gestopt, moeilijk vond ik dat. Ik onderhoud telefonisch contact met de mantelzorgers, ook zij komen niet tot sporadisch bij hun ouders. Afgelopen week overleed één van hen, corona. Nou ja, ze was 96 jaar, waar overlijd je dan aan? Door de beperkende maatregelen kan en mag ik niet bij de afscheidsdienst zijn. Ik voelde verdriet, er is ook zoveel eenzaamheid. 

Wekelijks doe ik boodschappen voor de meest kwetsbaren, alles binnen de anderhalve meter samenleving. Zo doe ik nog wat taalles, buiten. Gelukkig werkt het weer er redelijk in mee. Soms ontmoet ik vrienden en kennissen voor een kopje koffie en gesprek, buiten.

Ik heb meer rust, dat doet me goed. Ik ben elke dag buiten, fietsen, wandelen en eetbaar (on)kruid plukken. Ik maak er heerlijke dingen van. De rijkdom die de aarde schenkt, ondanks haar kwetsuren, geeft me vertrouwen in haar veerkracht.

Een andere, noodgedwongen afgezegde activiteit, is het diner pensant. Regelmatig zitten we hier aan tafel met mensen uit de Christelijke, Islamitische, en Boeddhistische traditie. Er is een thema, we luisteren naar elkaar aan de hand van het thema, we bevragen elkaar. Binnenkort begint de Ramadan, het plan was om een Iftar maaltijd vorm te geven met als thema de rijkdom van je iets ontzeggen, van soberheid, van genoeg is genoeg. Mooi passend ook bij de 40-dagen tijd vanuit het Christendom. Helaas!

Een vorm die ontstond: Kerken landelijk luiden op woensdag tussen 19 – en 19.15 uur de klokken als teken van hoop. Ik ben vriend van De Kapel, vrijzinnige geloofsgemeenschap, en werk hier en daar samen.

Er is een mooie stilteplek buiten, tijdens het klokluiden reciteer ik er de Metta Sutra, liefdevolle vriendelijkheid. Ik kreeg gezelschap van mijn Islamitische vrienden, zij reciteerden teksten uit De Koran. Zo verbinden deze tradities zich toch weer.

Ter afsluiting, ik ben secuur in het naleven van de hygiëne maatregelen. Valt mijn 83-jarige zus een aantal treden van de trap. Arm uit de kom, deze moet gedurende 3 weken in een mitella, dag en nacht. Ze heeft dus wat hulp nodig. Thuiszorg, met alle risico’s van dien? Ik besluit haar een aantal malen te helpen en douchen gaat echt niet op anderhalve meter afstand. Ook een spagaat. Ik realiseer me nog weer dieper de kwetsbaarheid van leven, ook van mijn leven. Ik behoor tenslotte tot de kwetsbare groep. Ik ben vitaal en voor zover ik weet heb ik geen onderliggende aandiening. Ik woon niet op een postzegel en heb een tuin. Wat voel ik mij ook dankbaar.