Verslag van de workshop Leven met Sterven Deel 1 van 18-19 februari 2017
– door Eef Heinhuis –
Irène Kaigetsu Bakker leidt de workshop Leven met Sterven in het Maitreya Instituut, Emst februari 2017.
Vooral de woorden voorlopig de laatste keer in het bericht van Irène Sensei Bakker zorgden ervoor nu te gaan; de workshop Leven met Sterven stond al jaren op mijn lijstje. Vraag me niet waarom. Eenzelfde soort niet-weten als een paar jaar terug voor de Auschwitz retraite met de Zen Peacemakers – ik weet niet waarom het trekt.
We waren met ruim 30 personen in Loenen; ieder met z’n eigen redenen om te komen. Irène Sensei leidde de groep en het programma zorgvuldig, deskundig en met warmte; een tweedaags-programma van meditaties, oefenen alleen en in twee/drietallen, uitwisselen van ervaringen, informatie, gedichten en af en toe zang.
We begonnen het weekend met een uitgebreide kennismakingsronde volgens de council methode. Het spreken en luisteren met en vanuit je hart dat hieruit voortkwam, was een mooi begin van het programma. Zo sprongen we meteen in het diepe – met het delen van wie je bent en wat je roert.
Van daaruit gingen we verder met geleide meditaties om onze kijk op het eigen sterven te verhelderen. Vragen van Irène Sensei waren daarbij de leidraad en intuïtief schrijven gaf de antwoorden. Dat vond ik een mooie en effectieve techniek. Je wordt geacht door te schrijven ook als je er even niets opkomt. Na een paar regels blabla komt er toch iets verrassends dat een nieuw licht werpt op het onderwerp – je eigen sterven.
Bij het delen van m’n ervaringen in een klein groepje bleek, verrassend, dat mijn worstcasescenario voor een ander een prachtig vooruitzicht is. Eveneens verrassend: een van mijn unieke wensen bleek identiek aan die van een ander. Deze verrijkende dag werd passend afgesloten met de film Departures; ontroerend en van een grote schoonheid.
Liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, (mede)vreugde en gelijkmoedigheid – oftewel de vier levensvrienden (brahmaviharas) – vormden het eerste grote thema van de tweede dag waar we kwamen via Epicures en Freud. Van de vier brahmavihāras kreeg gelijkmoedigheid extra aandacht vanwege het vermogen om ook bij heftige emoties en veel indrukken evenwichtig te blijven. Irène Sensei gaf concrete tips om deze levensvriend sterker te maken en zo eelt op je ziel te vermijden of een burn-out te voorkomen.
Onderwerpen als sterven en dood verleiden vaak tot bespiegelingen, maar de oefeningen die daarna kwamen, brachten mij een aantal stappen verder.
Er werd me gevraagd te kiezen tussen personen, gewoontes en zaken die mij dierbaar zijn en ze daarna een voor een los te laten. Dat kiezen en loslaten voelde voor mij fundamenteel anders dan ‘praten over’. Vervolgens stelde Irène Sensei vragen gericht op het voorbereiden op het sterven en de dood. Intuïtief schrijven hielp je ook deze keer aan de antwoorden.
Het weekend sloot af zoals het begon, met de luistercirkel (council) waarin ieder zijn ervaringen en voornemens deelde. Voor mij was het weekend verhelderend, warm en troostrijk. Omdat bijna alle aanwezigen zich meteen voor het vervolg (Deel 2) in december opgaven vermoed ik dat deze dagen ook voor de andere deelnemers een diepe betekenis hebben.
Tot slot
The River Is Flowing (Mother Carry Me)
The river she is flowing
Flowing and growing
The river she is flowing
Down (Back) to the sea.
Mother (Moon will) carry me
(Her) Child I will always be
Mother (Moon will) carry me
Down (Back) to the sea.