Interview met Frank van den Brink, door Diana Vernooij

Frank van den Brink maakt sinds dit jaar deel uit van het bestuur van de Zen Peacemakers Lage Landen. Via yoga kwam hij op het pad van vipassana en zenmeditatie. Hij vertelt over zijn spirituele levensweg. 

“Mijn eerste echte kennismaking met het werk van de Zenpeacemakers was in 2017 tijdens de Bearing Witness retraite in Srebrenica en Sarajevo. Ik had het boek Erkennen wat is van Bernie Glassman gelezen en vond daarna via internet deze retraite. Het vond in mijn geboorteland plaats en ook nog eens zou ik mijn geboortedag daar kunnen vieren. Ik dacht: “Dat is voor mij bedoeld”. Ter voorbereiding ging ik in 2016 naar een Zenpeacemakersbijeenkomst waar werd uitgelegd wat we konden verwachten.  Om mee te kunnen doen moet ik geld inzamelen. Eenmaal mijn brief geschreven en per mail verstuurd had ik binnen een week al het geld binnen. Toen kon het beginnen. Vrede vinden in Srebrenica.

Het is ongelooflijk lastig jezelf open te stellen en te zijn op de plek waar leed is geweest zonder allemaal verhalen in je hoofd. En ik had veel verhalen. Ik ben geboren in Prijedor, een stad in Bosnië Herzegovina, en ik was er nooit meer geweest. Omdat ik tijdens de retraite ook op zoek ging naar mijn eigen wortels, de plek waar ik geboren ben, en mijn naam, mijn afkomst – waren er veel verhalen in mijn hoofd. Als ik niet geadopteerd was had ik op een van die begraafplaatsen kunnen liggen die we bezochten. Maar dat blijft een verhaal dat ik mezelf vertel. Ik was continue bezig dat verhaal los te laten. Op de momenten dat het lukte kwam er verruiming en openheid in mijn bewustzijn, ik kon daadwerkelijk connectie maken met die plek. 

Vroeger in het beginstadium van mijn meditatie keerde ik vooral in mezelf. Hoe langer ik mediteer hoe meer ik naar een innerlijke ruimte ga die connectie maakt met wat erbuiten is. Stilte verruimt het bewustzijn – en ik neem meer waar in mijn omgeving. Daar te zijn op die heftige plekken van dood en lijden wordt draaglijk, als je kunt terugkeren naar je innerlijke ruimte. De verhalen in je hoofd maken het zwaar en sleuren je uit je zijnsruimte.

In een normale stilteretraite komt er, als je met een groep mediteert, een groepsenergie die je ondersteunt om daadwerkelijk aanwezig te blijven. het draaglijk maakt daar te zijn. Bij de Bearing Witnessretraites ben je ook met anderen in contact. In de councilcirkels die een onderdeel zijn van de Bearing Witnessretraites kan je ervaringen delen die je tijdens die dag hebt meegemaakt. Voor mij heeft dit een helende werking. In stilteretraites praat je meestal alleen met een begeleider en is er pas na de retraite een moment van delen. De Bearing Witness retraites worden gedaan op plekken in de wereld met veel leed. Het is het fijn om de kracht van delen dmv de councilcirkel te gebruiken.  Door de councilcirkels weet je wat er in mensen omgaat en juist omdat je er niet over praat ervaar je de kracht van de groep. Ik voelde me gedragen door de groep.” 

zonde
“Ik heb mij aangemeld voor het bestuur omdat ik op Facebook een redelijk dramatische oproep zag: als er geen mensen gevonden worden dan stopt Zen Peacemakers Lage Landen. Dat vond ik zonde, dit is een mooie club, die nog een tijdje moet blijven doorgaan. Ik heb geen passie voor bestuurlijk handelen en ik ben nog bezig om een vorm te vinden voor mijn bestuurslidmaatschap. Ik zou iets meer inhoud aan de functie willen geven. In november gaan we weer een lang weekend samen zitten om uit te zoeken wie wat wil betekenen en hoe dat vorm te geven. Tussendoor hebben we zoombijeenkomsten gehad, digitale vergaderingen dus van huis uit. Zelf vind ik het fijner om bij elkaar te zijn als we brainstormen. Mijn rol is voorlopig de registratie in een database die door Petra is aangemaakt en waar ieder nieuw event in wordt aangemaakt. In sociale media ben ik ook vaardig.
Om in mijn levensonderhoud te voorzien werk ik 3 dagen als apothekersassistent. In dit werk komt mijn meditatiebeoefening van pas. Ik ontmoet mensen in soms lastige situaties. Ik wil kalmte en rust uitstralen, niet afstandelijk zijn, maar juist aanwezig en aandachtig.” 

moment
“Ik ben yogaleraar en yoga werkt met Kundalini-energie, levensenergie. Met technieken wek je die energie in je lijf op. De Raja Yoga is gebaseerd op de oorspronkelijke suttra’s van Pattanjali. Daar komt maar één houding in voor, de lotushouding, en die is gericht op meditatie. De asana’s, de yogahoudingen, zijn later ontwikkeld om een yogi te helpen om een goede houding aan te nemen. Oefeningen doe je dus om de ideale meditatiehouding te vinden. Als je je lichaam soepel en energiek houdt, kan je langer in de houding blijven en beter mediteren. Hoe ervarener een yogi, hoe meer de meditatie groeit. 

Via de yoga ben ik bij de Vipassana betrokken geraakt. Ik deed meteen een 10-daagse retraite, maar dat redde ik niet. Dat is Championsleague. Na 5 dagen ben ik gestopt met het besef dat ik eerst moest leren zacht voor mezelf te zijn. Ik ging Mettameditatie doen. Via Thich Nhat Hanh kwam ik bij Mettavihara, een retraitecentrum in Zeeland. Tegenwoordig is er meer zen op mijn levenspad – het is fijn geen technieken toe te passen maar puur in het moment te kunnen zijn. De openheid, het toelaten van alles in je bewustzijn: niet weten, erkennen wat is, en liefdevol handelen. Ik geef nog steeds yoga, vooral veel yogameditatie, en ik rond het af met zenmeditatie: alleen maar zitten of zijn.
Op dit moment volg ik A year to live, een jaarprogramma van Stephen Levine, waardoor ik me meer bewust word van wat ik wil doen in het leven. Ik wil me inzetten zonder uit het niet-weten te schieten. Ik ondersteun graag mensen en juist aanwezig zijn bij pijn of leed – dat spreekt me aan. Omdat ik als kind leed aan een chronische nierziekte, ben ik ziek geweest en had een lage levensverwachting. Ik werd vroeg geconfronteerd met mijn eigen dood, dat besef heeft me nooit meer losgelaten. Ik heb ook halverwege de 20 mijn beide ouders verloren. Ik volgde bij Irene Bakker de Leven met sterven workshops. Het contact met sterven verdiept mijn leven. Stervensbegeleiding komt steeds weer terug. Misschien ligt daar mijn toekomst.” 

ecologie
“Iedere maand organiseer ik Stadsverlichting, de 2^e zondag van de maand. Dat is een landelijk initiatief. We mediteren dan gezamenlijk met zo’n 8 tot 9 mensen in een huiskamer of school, waarbij ieder zijn eigen vorm volgt. Het is laagdrempelig om gezamenlijk te mediteren. Ik heb Stadsverlichting uitgebouwd met buitenmeditatie, nu in de Leidse Hout. Het is geen training, de meeste mensen weten wat meditatie is. 

Met Leonie van der Plas samen werk ik aan een combinatie van meditatie en ecologie. De opstart levert nog niet een heldere insteek op, maar we blijven het ontwikkelen. We deden beiden The work that reconnects van Joanne Macy, een lang en inspirerend weekend. Het gaat om het erkennen van de pijn en het leed van de wereld, de verwoesting op ecologisch gebied, en hoe je dat in jezelf kan herkennen en ermee omgaan. Ook bij Macy hielden we een luistercirkel – om elkaar te vertellen hoe je jezelf verhoudt tot de aarde. Oefeningen helpen. Het toelaten van pijn kan een diepere heling geven, terwijl verontwaardiging, woede en verzet toch van een ander soort vuur zijn. Deze zoektocht verdiept zich wel, daar heb ik vertrouwen in. 

Vroeger wilde ik de wereld verbeteren en buiten mij dingen ontplooien terwijl ik niet diep in mezelf keek. De laatste paar jaar heb ik het omgedraaid: als er heling plaatsvindt in jezelf dan kun je die heling uitbreiden naar mensen in je directe omgeving – als een uitdijende cirkel van binnen naar buiten. “