HOMELESS WORLD CUP 2015

Een impressie van een waanzinnig evenement

door – Annie Schalkwijk –

De Homeless World Cup (HWC) is een unieke sociale beweging die voetbal gebruikt om dakloze mensen over de hele wereld te inspireren om hun leven te veranderen. Mel Young, de oprichter en President van HWC zegt: “Dakloos zijn of leven in extreme armoede is een verschrikkelijke ervaring en het is gemakkelijk om buitengesloten te raken. Voetbal is een eenvoudige en sterke manier om mensen weer te verbinden met de samenleving. Het vraagt discipline en vastberadenheid.”

De eerste WHC was in 2003. Inmiddels is het aantal deelnemende landen en teams gegroeid, dit jaar was Amsterdam geselecteerd als gaststad voor de WHC 2015.

HWC heeft wereldwijd een netwerk van sociale partners waarmee wordt samengewerkt. In Nederland is de Cup georganiseerd door de Stichting Life Goals, in samenwerking met Het Leger des Heils, Sportsgen Sport Marketing en de stad Amsterdam ((Zie: https://www.homelessworldcup.org/tournament/amsterdam-2015/)) . Het Museumplein in Amsterdam werd ingericht voor dit evenement. De vijver was afgedekt met daarop drie speelvelden met tribunes. Er waren tenten voor catering, pers, een grote verblijfsruimte, fysiotherapie, eerste hulp en een infostand.

Via vier ingangen was het terrein vrij toegankelijk voor publiek. Het grote grasveld van het Museumplein werd daarnaast dankbaar gebruikt om een balletje te trappen en vriendschappelijk met elkaar uit te hangen.

Er speelden 48 mannenteams en 16 vrouwenteams vanuit de hele wereld. Ik was begeleider van Argentinië, zowel het vrouwen- als het mannenteam. Mijn Zen Peacemakermaatje Petra was er vijf dagen voor info en alle voorkomende werkzaamheden.

De deelnemers zijn geselecteerd op basis van stappen die ze al gezet hebben op hun pad richting herstel. Je zou kunnen zeggen het is de kroon op het werk waar ze al veel in hebben geïnvesteerd en ontwikkeld.

Bij HWC is straatvoetbal het middel om vaardigheden te ontwikkelen als, zelfvertrouwen, solidariteit, samenwerken, plezier maken en discipline..

Het spel is totaal verschillend van het gewone voetbal. Een team bestaat uit meerdere spelers waarvan er vier in het veld zijn, één ervan in het doel. De speelveldjes zijn kleiner dan bij gewoon voetbal. Er wordt steeds 15 minuten gespeeld, zeven minuten, wisselen en dan weer zeven minuten.

Het aantal vrijwilligers heb ik niet kunnen tellen. Alle scheids-en grensrechters waren vrijwillig. Zo ook de ondersteuning bij inschrijving, de catering, het vervoer, de teambegeleiders, de infostand.

Op vrijdag 11 september kwamen de meeste teams aan en werden naar Volendam gebracht waar ze logeerden in huisjes op een groot bungalowpark. Achter elkaar kwamen teams binnen om zich in te schrijven en hun onderkomen te verkennen. Ik was er de hele middag om daarbij te helpen. Ik maakte er kennis met diverse teams waaronder ook ‘mijn’ Argentijnen. Soms was er een taalbarrière, met handen en voeten kwamen we er toch steeds uit. Ik herinner me het team Brazilië, ik spreek geen Portugees en de eigen teambegeleider geen Engels. En dan uitleggen dat je hier het water gewoon uit de kraan kunt drinken. De Zimbabwaanse groep miste een deel van de bagage, met name voetbalschoenen. Gelukkig kon de organisatie er in voorzien.

Het ontbijt kon per huis opgehaald worden, de warme maaltijden waren in het stadion van Volendam. De lunchboxen per team in een krat op het Museumplein. Het vervoer tussen Volendam en Amsterdam gebeurde in shift ’s per bus, afhankelijk van de speeltijden.

Al met al een enorme logistieke operatie, die goed verliep, mede dank zij al die vrijwilligers.

Dan de start op zaterdag. Op het grasveld hadden we alle landsvlaggen op alfabetische volgorde neergelegd.

Eerst de muziek, dan de vlagdrager met team in colonne met 600 spelers naar het eerste speelveld waar de officiële opening zou plaats vinden. De opening was besloten, Koning Willem Alexander, de Amsterdamse burgemeester en nog een aantal hoogwaardigheden waren aanwezig om het eerste balletje te trappen. Het lukte de Koning om een doelpunt te maken.

Twee wedstrijden, Nederlandse mannen tegen weet ik niet meer, Nederlandse vrouwen tegen Argentijnse vrouwen.

Hierna was het toernooi open voor het publiek en werd er steeds op 3 velden gespeeld. Nu eerst een foto impressie. Beeld zegt soms meer dan tekst.

Hier het complete Argentinië team bij aankomst op het Museumplein, ik mocht er meteen bij.

Na afloop van een wedstrijd liepen de teams, verliezers en winnaars hand in hand met een buiging als dank naar het publiek.

Deze foto zegt iets over het multiculturele aspect. Egypte deed voor de eerste maal mee aan het HWC met een vrouwenteam, een moslima in het doel. Voetballen was niet hun sterkste kant. De tegenpartij deed veelal erg haar best om ze een doelpunt te laten scoren. Lukte niet altijd. Ik was bij een wedstrijd Egypte – Engeland waarbij het Engelse mannenteam de Egyptische dames toejuichten. Kom er maar eens om in het reguliere voetbal!

Het was permanent een feestje. Verschillende teams liepen regelmatig swingend over het terrein, weer of geen weer. Het team van Zuid Afrika en van Indonesië spanden de kroon. Ik heb een video’tje op mijn telefoon die ik er helaas niet af krijg, te groot. Zuid Afrika stond op een tribune te swingen, in no time sloten zich meerdere teams aan, prachtig!

Tussendoor was er beperkt ruimte voor andere activiteiten. Ik weet dat team Hong Kong nogal eens op de Zeedijk uithing voor een ‘goede’ maaltijd, de Egyptische dames naar het Waterlooplein voor kleding. Ik ben met “mijn” teams naar het Anne Frankhuis geweest op uitnodiging van een Argentijn die in Amsterdam woont. Ik ben met een paar meiden in het Rijksmuseum geweest. Uiteraard weet ik op geen einde na wat de meesten hebben gedaan of gezien.

Het regende veel kan ik zeggen, er was één dag waarop het niet droog is geweest. In die dunne T-shirts op een spekglad veld. Het gaf nogal eens een slippartij met gevolg.

Elke dag werd er gevoetbald, dinsdag na 15 uur was vrij. Er waren activiteiten georganiseerd als, stadswandeling, rondvaart, klompen schilderen in Volendam………..

En op zaterdag de finale wedstrijden. De Argentijnse teams deden het behoorlijk goed, de betere middenmoot. Er waren pools van 8 teams. Bij de start van deze laatste wedstrijden werd steeds het lands volkslied gespeeld. Als één pool klaar was kwamen ze allemaal op het veld, met de landsvlag en ieder kreeg een medaille! Iedereen is winnaar in een bepaalde zin.

Mexico was de grote winnaar, zowel mannen als vrouwen op de eerste plaats. Ik was getuige van nog een mooi gebaar. Toen de Mexicaanse meiden het podium op kwamen maakten de Argentijnse meiden spontaan een erehaag.

Er was veel meer waar ik van onder de indruk was, ik weet lang niet alles en heb lang niet alles gezien. Eén voorbeeld nog, zonder discussie werd naar het oordeel van de scheidsrechters geluisterd. Mij kwam ter ore dat één speelster een keer moeite had met zo’n oordeel. Om te voorkomen dat ze “uit haar dak” zou gaan, heeft ze om een wissel gevraagd, even afkoelen. KLASSE!

Oh ja, ik sprak een Canadese speler die al wat ouder was. Hij zei: “ik heb in mijn hele leven niet zoveel mooie contacten gehad als deze week”.

Ervaring heeft geleerd dat 70% van de deelnemers uit het verleden is doorgegaan op de weg die ze zijn ingeslagen.

Tenslotte was er nog zaterdagavond een eindfeest in Volendam, ik ben niet meer mee gegaan.

Vermoeid maar zeer rijk kijk ik terug op dit evenement.

Annie Schalkwijk