Sint Maarten
– door Frank De Waele Roshi –
Mijn vroegste besef van een klassiek schilderij is de herinnering aan Sint Maarten van Antoon van Dijck.
Ik moet zeven jaar geweest zijn. Ik was die avond alleen in de huiskamer en op televisie was er een bespreking van het paneel uit de parochiekerk van Zaventem. Ik herinner me levendig hoe ik geraakt was door de gracieuze beweging van die jonge Romeinse ruiter uit de vroege vierde eeuw.
“Op een winterdag, toen hij als jong soldaat aan de stadspoort van Amiens voorbijkwam, trof hij er een naakte bedelaar aan die nog van niemand een aalmoes had ontvangen. Martinus nam zijn zwaard, sneed zijn krijgsmantel middendoor en deelde hem met de arme.” (R. d’Hulst, OKV1964.23)
Acht eeuwen later zal een jonge zoeker in Assisi, geïnspireerd door Saint Martin, aan een verarmde edelman zijn hele mantel wegschenken. Franciscus’ mededogen heb ik lange tijd als nog meer nobel aangevoeld.
De bodhisattva houdt niets achter…
De eerste avond van de retraite in Cadzand vertelde Joan Halifax Roshi over Sint Maarten en zijn intelligentie. Hij deelt zijn mantel, hij geeft weg, maar behoudt wat hij zelf nodig heeft. Hij geeft niet alles weg wat hij heeft. Hij geeft zichzelf niet volledig kwijt, maar ziet de situatie, doet wat ze vraagt en begrenst.
‘Maarten’, zei Joan Roshi, ‘houdt voeling met zichzelf en blijft – ook in het helpen – voor zichzelf zorgen.’
Ik ga beginnen met eens op bedevaart naar Zaventem te gaan. Na meer dan vijftig jaar wil ik die rode mantel van Van Dijck eindelijk eens in het echt zien…