Over de eenheid en de intimiteit

het interlevensbeschouwelijk bezoek aan Parijs, door Isabelle Castille

In Parijs gingen we op zoek naar plekken en getuigenissen van spiritualiteit van verschillende levensbeschouwingen. Wat een beleving! Niet-weten, erkennen wat is, actie: alles bood zich aan, alles was een gelegenheid om ermee aan de slag te gaan en om onze spiritualiteit te verdiepen.

boeddhisme

 

In zijn boek Zen in actie, verwijst Bernie Glassman naar Meester Dogen, die zegt dat de principes van de zenkok door ieder van ons kunnen gebruikt worden als leidraad om ten volle te leven, zowel op de markt, als thuis en in onze gemeenschap. Het gaat over het bereiden van de Hoogste Maaltijd – ons eigen leven, het mooiste geschenk dat we kunnen krijgen en de grootste gave die we anderen kunnen aanbieden. En een van de basisbeginselen van een zenkok is dat niets op zichzelf bestaat. Alles hangt met alles samen. Dit hebben we duidelijk gemerkt toen we op bezoek waren bij La halte humanitaire/ Armée du salut, waar Emmanuel Olivier, directeur van het centrum, ons heeft uitgelegd hoe het centrum is ontstaan en ontwikkeld. Hij benadrukte het grote belang van de steeds veranderende noden en van de samenwerking met andere gemeenschappen, om op gepaste wijze te kunnen inspelen op de actuele vragen. Emmanuel is een man die spiritualiteit integreert in zijn leven en die oog heeft voor de mens achter de “dakloze” of de “vluchteling”. Wetenschappelijk onderzoek moet een antwoord bieden op de vraag hoe we de best passende hulp kunnen bieden. Het is daarom belangrijk om stil te staan bij de dieper liggende hulpvraag, naast bed, bad en brood. Bijvoorbeeld de vraag naar sociaal contact, rituelen, kunst en muziek, met andere woorden: de behoefte aan verbinding. Emmanuel getuigde van heel veel mededogen en liet ons zien hoe hij zijn leven gaf aan de Ander, wiens authenticiteit en directheid een basis is om samen in verbondenheid de weg van de hulpverlening op te gaan.

katholicisme

 

Op het programma stond ook het bijwonen van de vespers gevolgd door diner in het klooster van de zusters Bénédictines du Sacré-Coeur de Montmartre. Na het diner volgde een ontmoeting met een zuster van het klooster. De vreugde, de positieve energie van vastberadenheid en de passie waarvan de zuster getuigde toen ze sprak over haar leven in het klooster heeft meerderen van ons diep geraakt. In die zin konden we voelen hoe we, ondanks een andere levensbeschouwing, toch met elkaar verbonden waren via de weg van niet-weten. Onze spirituele wegen kruisten elkaar.

jodendom

 

Het bezoek van het Joods Memoriaal van de Shoah met een stil moment in de crypte herinneren ons aan de gelofte om te erkennen wat is. Het is noodzakelijk, het is moeilijk. Want het is niet voorbij, nu niet en ook niet in de toekomst. En toch… Altijd opnieuw moeten we het ons her-inneren: we hebben beloofd om steeds weer de realiteit te benaderen vanuit een gevoel van eenheid en intimiteit. Hoe moeilijk het ook is, hoe onmogelijk het lijkt, we kunnen niet anders dan te blijven proberen, met gans ons hart. De stiltecirkel in de crypte was een mooi moment van intimiteit zonder woorden, zonder beelden, gewoon, om gewaar te zijn.

islam

 

Onze moslimvrienden hebben ons ontvangen in de Groene Moskee, in Massy. Met in de koepel volgend vers in het Arabisch:

Allah is een lamp voor de hemelen en de aarde.

Zijn licht lijkt op een nis waar zich een lamp bevindt.

De ontmoeting met een zeer vriendelijke en overtuigde imam en Mustapha, een gepensioneerde leraar die zeer actief is in het bestuur lieten ons het licht zien dat bij hen binnen schijnt, het licht van Allah, het licht van de koepel, in hun hart. Na een rondleiding in de moskee die op duurzame manier is gebouwd kwamen we tot een dialoog, waarbij het soms moeilijk was ons te vinden in het standpunt van de imam. Ook hier moeten we ons onze gelofte her-inneren: niet-weten en niets afwijzen. De dialoog gaf soms aanleiding tot wreveligheid en gevoelens van ongemak. Laten we die aspecten dan integreren in onze praktijk, laten we werken mét de ander, contact leggen mét de eigen delen die weigeren, laten we kijken met de ogen van de ander. Laten we de ingrediënten van onze maaltijd niet proberen te veranderen, maar elk ingrediënt proberen te integreren.

protestantisme

 

We hadden een interessante ontmoeting met Emmanuelle Seyboldt, voorzitster van de Franse Protestante Kerk en medeauteur van het boek Des femmes et des dieux. Zij stelde ons de genesis van haar boek voor, waarbij de uitgever 3 jaar moest wachten op haar ja-woord om een boek te schrijven over haar ervaring als vrouw aan het hoofd van de Protestantse Kerk in Frankrijk. Het boek is een transcriptie van een dialoog tussen drie vrouwen: een voorganger, een imam en een rabbijn. Emmanuelle vertelde dat ze door de dialoog werd uitgedaagd om belevingen, gedachten en gevoelens duidelijk te verwoorden. De dialoog reflecteert verschillende standpunten en visies, zodat het proces van het schrijven van het boek een transformerend effect had op de schrijver zelf, die tot meer inzicht en verdieping kwam. De verbondenheid van de drie vrouwen liet Emmanuelle duidelijk voelen, en zo ook de verbondenheid met ons tijdens de dialoog.

vrede en armoede

 

We liepen ook een vredeswandeling in de omgeving van de Eifeltoren en het Trocaderoplein met onder andere de eerste herdenkingssteen van 17 oktober (internationale dag van verzet tegen armoede en miserie). We danken hartelijk de mooie en intense getuigenis van Marie-Ann die aanwezig was op 17 oktober en ons meenam in haar ontroerende getuigenis. We waren diep geraakt. Erkennen wat is. Ook hier. We luisteren, we maken contact, we proberen intiem te zijn met de daders, de slachtoffers, de onverschillige toeschouwers. Dit zijn wij.

culturele en spirituele wandeling door Parijs

 

En niet te vergeten de talloze kortere, maar zeer interessante en bezielde gidsbeurten door onze zenleraar Frank De Waele roshi, op weg naar de ene of de andere plek zorgden voor cultuurhistorische informatie die onze reis kruidden. Zo bezochten we in Le Marais een paar kerkjes die elk hun eigen interessepunten hebben zoals die van Saint-Germain-l’Auxerrois, fontaine Wallace. Het waren verbindende wandelingen.

BESLUIT

Hoe ga ik om met wat ik gehoord heb, hoe “verschillend” het soms kan lijken, hoe verhoud ik mij daartoe? Hoe kunnen we werken aan vrede en ons sociaal engagement en onze spirituele beoefening in ons leven integreren?

Bewust zijn en zorg dragen voor wat buitengesloten is, maakt deel uit van onze spirituele beoefening. Zoals Bernie Glassman roshi zegt: een zenkok kijkt, gebruikt alle ingrediënten, wijst niets af en transformeert, elk op eigen wijze. Dit is ons leven.