door Harriet Marseille

Harriet Marseille is coach / trainer in persoonlijk leiderschap en heeft haar eigen bedrijf Ouderbetrokkenheid-PLUS (www.ouderbetrokkenheidplus.nl). Ze werkt met name in het onderwijs en voor nieuwkomers. Ze is Zen Peacemaker en organiseert een Compassiecirkel (huiskamerbijeenkomst) in Leidschendam. Harriet blogt over wat haar raakt in het leven. Zie https://harrietmarseille.wordpress.com/

Het buitensporig geweld tegen de Rohingya in Myanmar raakt me diep. Hoe is het mogelijk dat boeddhisten een bevolkingsgroep, die in het algemeen vreedzaam in hun land leeft, massaal vermoorden, verkrachten, martelen en verdrijven? Ik hoorde hun leider, de sympathieke Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi, zich verschuilen achter vage en formele woorden, suggererend dat het ook de moslims zelf zouden zijn die Rohingya-dorpen in brand hadden gestoken. Ik geloof haar niet en het maakt me boos.

De publieke verontwaardiging over haar gebrek aan optreden tegen het geweld is groot. Desmond Tutu stuurt haar in september een open brief, waarin hij onder meer schrijft:

“My dear sister: If the political price of your ascension to the highest office in Myanmar is your silence, the price is surely too steep. A country that is not at peace with itself, that fails to acknowledge and protect the dignity and worth of all its people, is not a free country.
It is incongruous for a symbol of righteousness to lead such a country; it is adding to our pain.

As we witness the unfolding horror we pray for you to be courageous and resilient again. We pray for you to speak out for justice, human rights and the unity of your people. We pray for you to intervene in the escalating crisis and guide your people back towards the path of righteousness”.

Er komt ook een petitie aan Aung San Suu Kyi langs, opgesteld door Zen Peacemaker Chris Starbuck, en een open brief gericht aan voorzitter Bamaw Sayadaw Dr. Ashwin Kumara Bhivamsa en de monniken en leiders van het land, ondertekend door vele boeddhistische leraren. Ik ben blij met hun stellingname, en tegelijkertijd worstel ik met de mijne.

Ja, ik veroordeel het moorden, verkrachten, martelen en verjagen. En ik heb ook mijn oordelen over Aung San Suu Kyi, het leger, de monniken en de gewone mensen in Myanmar.  Ondertussen besef ik dat ik wel boos kan zijn dat boeddhisten een etnische zuivering uitvoeren, maar dat ik nooit precies kan weten wat er speelt en wie er verantwoordelijk voor is. Mijn stellingname is noodgedwongen gebaseerd op beperkte informatie.

Aung San Suu Kyi heeft waarschijnlijk niet de positie om het geweld te keren. Het leger en een groep radicale monniken zijn in Myanmar erg machtig en een democratie is nog ver weg. Bovendien zou het me niet verbazen als haar eigen achterban, de grotendeels boeddhistische bevolking die Aung San Suu Kyi zo massaal steunt, een diepe haat koestert tegen de Rohingya. De snelle toename in aantal Rohingya (ze krijgen veel te veel kinderen, hoor ik als argument) wordt als een grote bedreiging gevoeld. Als Aung San Suu Kyi zich zou uitspreken tegen het geweld, zou haar positie wel eens ondermijnd kunnen worden, zowel door de werkelijke machthebbers als door het volk.

Is het ook niet een beetje hypocriet als we ons vingertje heffen vanuit Europa, terwijl we  zelf uiterst krampachtig omgaan met het toelaten van vluchtelingen? Ook in Nederland is men als de dood dat moslims onze cultuur gaan overnemen. Liever laten we mensen verkommeren in de vluchtelingenkampen in Griekenland en Italië, dan dat we ons hart laten spreken en ze opvangen in ons eigen land.

Tegelijkertijd besef ik dat we, wanneer we onze stem niet laten horen, het geweld in Myanmar verdoezelen. De slachtoffers hebben er recht op dat we ons uitspreken tegen deze etnische zuivering. Zij moeten gehoord en gezien en geholpen worden!

Daarom keer ik terug naar de eerste twee leefintenties van de Zen Peacemakers: niet weten en erkennen wat is. Ik weet niet wat ik kan doen, en ook niet wie er allemaal verantwoordelijk zijn; kijk naar filmpjes, lees verhalen over de gruwelen die zich ver weg afspelen; leef mee met de slachtoffers en word geraakt door hun diepe wanhoop en machteloosheid.

Ik hoop dat het me zacht en open houdt, in verbinding, en stel me open voor de actie waar dit toe zal leiden – de derde leefintentie.

Met zowel een boeddhistische vriendin als een moslim kennis die een paar jaar geleden vanuit Myanmar naar Nederland zijn gevlucht, bespreek ik wat er in hun land gebeurt. Ze hebben er een totaal verschillende kijk op. Waar de een het verjagen van de Rohingya ondersteunt, omdat zij volgens haar niet in Myanmar thuishoren, is de ander boos en wanhopig over wat deze moslimminderheid wordt aangedaan. Ik spreek over deze crisis op de social media en deel daar hartverscheurende beelden en verhalen. Ik steun twee organisaties die ter plekke hulp bieden aan  gevluchte Rohingya die in erbarmelijke omstandigheden in Bangladesh en in Nepal verblijven. En binnen het Zen Peacemakerbestuur bespreken we dat we een statement willen maken. We gaan ons uitspreken. Dat zijn de acties die op dit moment vanuit de eerste twee leefintenties naar voren komen. Zo ontstaat de vorm waarin maatschappelijk engagement naar buiten komt en ik opsta tegen onrecht.