– door Ellen Ji An Neve –
Ik heb kennis gemaakt met de Zen Peacemakers toen ik drie jaar geleden meedeed met een straatretraite in Brussel. Een ‘livechanging event’ om het maar even populair te zeggen. De ervaringen opgedaan tijdens de retraite verdiepte mijn beoefening. Ik voelde me meer en meer verbonden met de mens en zijn of haar wereld. Hoe anders zit ik er nu in. Wat is er in die tussen liggende periode gebeurd? Jaren en jaren deed ik mijn zenbeoefening elke ochtend thuis, elke dinsdagavond naar Zen Centrum Amsterdam onder de bezielende leiding van Nico Tydeman, twee keer per jaar naar een retraite in het schitterende bezinningscentrum van Zin in Vught. Je zou zeggen goed bezig. ‘O, je mediteert? Wat goed van je…’
Ik vond het ook goed van mezelf. Ik had een streven, daar is het, denk ik, fout gegaan. Het is een langzaam proces geweest. Een opeenstapeling in mijn leven van negatieve ervaringen, althans door mij zo beleefd. Ik raakte diep teleurgesteld, er sluimerde een diepe diepe boosheid die steeds meer voorgrond werd, een vermoeidheid waar ik niet meer overheen kon stappen nam het van me over. In korte tijd raakte ik veel kwijt, of je zou ook kunnen zeggen, de realiteit haalde me in. Of de realiteit drong eindelijk tot me door of ik begon samen te vallen met de realiteit. De ochtend dat ik tot een drastisch besluit kwam staat me nog helder bij, het is nu bijna een jaar geleden. Ik werd wakker en besloot ‘ik wil niet meer’. Wat wilde ik niet meer?
Ik wilde definitief niet meer mediteren.
Ik wilde geen ‘goede daden’ meer verrichten.
Ik wilde niet meer vriendelijk zijn tenzij ik het werkelijk voelde.
Ik wilde niet meer buigen.
Ik wilde niet meer reciteren.
Ik wilde niet meer naar een leraar luisteren.
Ik wilde geen onderdeel meer uit maken van een sangha.
Ik wilde helemaal los, los van alles, los van de depressie, los van ‘leven door middel van discipline’. Ik wilde geen input meer van buitenaf. Ik wilde mijn eigen stem weer horen. Niet die van een leraar, niet die van onze voorschriften, niet die van vrienden en niet die van familie.
Ik stopte met ‘alles’. De ochtend van dit besluit heb ik gehuild. De middag verliep al een stuk vrolijker. Wat een opluchting.
Nu ben ik een hele tijd verder. Mijn leven, ons leven, ik heb een partner en pleegkinderen, heeft een ander verloop gekregen. Mocht ik me al bezig willen houden met mijn spirituele pad, het was niet meer mogelijk. Althans niet meer zoals ik gewend was. Onverwachts kondigde zich nieuw leven aan. Onze verstandelijk beperkte dochter van net 19 jaar bleek zwanger. Er moesten besluiten genomen worden. Er moest gezorgd worden. Geen gemakkelijke zorg maar wel noodzakelijke. We gingen een ongewisse toekomst tegemoet. We wisten niet wat onze besluiten met zich mee zouden brengen en welke zorgen we tegen zouden komen. ‘Niet-weten’ en ‘action’ werd onze leidraad. Onze dochter kwam weer thuis wonen. Haar gedrag is wispelturig en dan druk ik me zacht uit. Haar zoontje is op 7 juli 2016 geboren. De moeilijkste en mooiste dag van mijn leven. Niet veel later werd het vriendje, de vader van onze kleinzoon, door zijn ouders op straat gezet. Een jongeman, ook verstandelijk beperkt met een opvliegend karakter en dan druk ik me nogmaals zacht uit. Na twee nachten op straat slapen is ook hij bij ons ingetrokken. In plaats dat ons huis leger zou worden, we zijn al een eindje in de vijftig, is ons huis weer vol en heeft onze jongste pleegdochter, die nu 16 jaar is, haar diep gewenste ‘broertje’.
Rust? Nee, er is geen rust.
Er is wel ‘action’. Het moederschap van mijn dochter moet ontwikkelen. Dat verloopt anders dan normaal maar ze leert, dat wat ze kan doet ze, dat wat niet lukt doen wij. Elke dag is een verrassing. De baby ontwikkelt zich goed. Afgelopen week zat hij voor het eerst zelfstandig en de eerste tandjes hebben zich aangekondigd. Het is een heerlijke tevreden vrolijke baby. Hij brengt veel vreugde. Soms kan hij niet slapen, dan wordt hij bij mij gebracht en zit ik in de schemer van een klein lampje met mijn kleinzoon in mijn stoel. De warmte van zijn lichaampje tegen de mijne, deken om ons heen. Ik zing zachtjes liedjes, fluister lieve woordjes, voel dat mijn voeten koud worden, en als hij in slaap is gesukkeld, leg ik hem weer bij zijn ouders. Ik kan door de koude voeten niet meer slapen maar dat geeft niet. Het is zo heerlijk om even zo samen te zitten, zo die warmte te voelen, zo dat nieuwe ongewisse leven in mijn armen.
Vanmorgen werd ik vroeg wakker en voelde ik voor het eerst weer de behoefte om te mediteren. Ik heb me opgegeven voor de training Council Facilitator, omdat ik denk dat de wereld weer opnieuw moet leren om naar elkaar te luisteren en te spreken en ik ook. Ik ben aan het zoeken naar een nieuwe vorm van spiritualiteit, nu kan ik zeggen, het oude paste niet meer. Geen idee hoe mijn zenpad zich verder gaat ontwikkelen. Ik laat het open… en denk aan een prachtige uitspraak van Shunryu Suzuki, die zijn weg door Facebookland reist: ‘To live is enough’.