Annie keek Why We Hate
Human zond in Nederland een serie uit met de titel “Why We Hate”. Annie Schalkwijk keek de hele serie, reageerde erop op onze site en organiseerde een avond om na te praten. De hele serie is nog te zien bij NPO-plus (je moet dan wel lid worden).
“Ik was verrast hoe diep het schrijven van het verslag mij raakte. Naarmate de serie vorderde kreeg het mij steeds meer te pakken. Ik heb een vrij feitelijke weergave gegeven op de site van de Zen Peacemakers, maar het schrijven zette meer in beweging dan wanneer ik alleen maar zou kijken. Ik begon ook meer info te lezen, mijn historische kennis verdiepte zich. Ik kreeg meer inzicht hoe sluipend overheersings- en controlemechanismen werken en makkelijk kunnen leiden tot haat en geweld. Gewoon, elke dag, ook hier.”
Human zond zes afleveringen uit waar verschillende vormen van haat ter sprake kwamen. Zijn we allemaal in staat om te haten en wat is ervoor nodig om die haat aan te wakkeren? Hoe werkt het als haat voortkomt uit ideologie? Wat is er nodig om het ergste of het beste in ons naar boven te halen? En wat kunnen we doen om gewelddadige conflicten te voorkomen? Door gesprekken met wetenschappers, archiefbeelden en interviews met daders en slachtoffers probeerden de makers Geeta Gandbhir en Sam Pollard antwoorden te vinden.
Na iedere aflevering gaf Annie Schalkwijk een korte impressie. Hieronder vind je citaten en lees haar gehele reactie: https://zenpeacemakers.nl/annie-kijkt-why-we-hate/
extreem
“Het uitgangspunt van de serie is de stelling ‘ieder individu is in staat om respectvol met anderen samen te leven maar ook om te haten en geweld toe te passen’. Dat vond ik boeiend. Wat ik wel wist maar nu beter besef is het belang van het benoemen van de misdaadfeiten, ze op te nemen in het geschiedenisonderwijs en de slachtoffers te rehabiliteren. Dat is helend! Bearing Witness helpt om werkelijk te kunnen voelen en durven erkennen dat: ik deze misdaden gepleegd zou kunnen hebben.
Omgaan met haat en geweld is te leren, meditatie en mindfulness zijn zeer geschikte methoden hiervoor. Ook hier aangetoond, een verandering in de hersenen. Deelnemers aan deze trainingen zijn minder geneigd om haat en geweld toe te passen.
Wat ik moeilijk vind is om steeds respectvol te denken en te spreken over personen met extreem andere opvattingen. Zonder alles voor zoete koek te nemen. Dit is voor mij persoonlijk maar ik denk ook maatschappelijk, een groot aandachtspunt. Als de zogenoemde vredelievenden dit niet als belangrijk thema in de ontwikkeling meenemen dan blijft er een jo-jo effect. Dan zal er steeds een groep zijn die zich niet gehoord voelt en serieus genomen. Zo blijven we gevangen in de geweldsspiraal.
Hoe overtuigen leiders mensen om gruweldaden en massamoorden te plegen? Waarom voeren mensen verschrikkelijk beleid uit dat in tegenspraak is met hun eigen gevoel van menselijkheid? Het is een zeer actuele vraag nu, vanwege 25 jaar na de val van Srebrenica, de genocide op 8.000 moslimmannen. Wat steeds een rol speelt is het ‘sociaal maken van haat’ en het ‘geweld legitiem maken’. Je moet toegewijd zijn en je land dienen. Eén opmerking van Ratko Mladic, opperbevelhebber van de Bosnisch-Servische troepen, trof mij diep: “het is geen haat wat ik verspreid maar zelfliefde”.
eigen
“We hebben allemaal het vermogen tot haten. Wat is nodig om dit op te roepen? Propaganda, ontmenselijking en internet kunnen haat aanwakkeren, versterken en verspreiden. De ontmenselijking gebeurt door machthebbers en machtsbeluste politici. De eigen groep wordt welvaart en aanzien beloofd, de ‘anderen’ worden betiteld als ratten of apen, zijn daarmee geen mensen.
Er waren beelden van de Rwandese genocide, en de ervaring van een jongeman. Als Tutsi-jongen speelde hij veel met Hutu-kinderen. Met één van hen was hij goed bevriend. Toen het geweld uitbrak vond hij bescherming in het huis van zijn vriend en overleefde. Het pijnlijke is dat zijn vriend later vermoord is, vanwege het redden van de vijand. De overlevende jongeman laat nu groepen jongeren van beide partijen spelen en werken in de geest van zijn vermoorde vriend. Wezenlijke contacten met ‘de ander’ helpt vijanddenken te overstijgen.
sleutel
Laten we ons toenemend bewust zijn van het effect van ons taalgebruik en ons handelen, zeker in deze crisistijd.
De opvattingen waarmee we ons identificeren bestaan zeker voor de helft uit uitgangspunten van de eigen groep/ club/ stam/ clan. Als er geen andere input is blijft dat ons standpunt. Zo kunnen generaties lang conflicten blijven bestaan. Er zijn hiervan vele voorbeelden in de historie zoals Israël – Palestina, en ook in verschillende geloofstradities, culturen, rassen. Er is geen idee wie of wat de andere partij is, het is simpel de bedreigende vijand.
De sleutel ligt in het zoeken naar een gemeenschappelijk belang en het kunnen wisselen van perspectief.”