Gewoon een maatje
– door Hans de Groot –
Graag wil ik wat delen over mijn werk, dat ik doe vanuit de inspiratie van de Zen Peacemaker leefintenties (en ook vanuit nog meer intenties):
Drie jaar geleden veranderde mijn loopbaan ingrijpend: van managementtrainer/-adviseur ben ik gaan werken (deels vrijwillig) voor kwetsbare mensen met een psychiatrische achtergrond. De start was het werk als maatje van een jongeman van 23 jaar. Ik ben nu ruim 3 jaar maatje van hem, met veel plezier en toewijding. Van hieruit ben ik begin vorig jaar de Vriendendienst “gewoon een maatje” (van de RIBW in Nijmegen) gaan coördineren. Ik werf vrijwilligers, begeleid ze en koppel ze aan mensen uit de psychiatrie.
Het is de bedoeling graag dat ‘mijn’ vrijwilligers de deelnemers niet begeleiden, adviseren of anderszins proberen te veranderen. Dan lijkt het alsof je weet wat goed is voor een ander. Beter is het om vanuit ‘niet weten’ nieuwsgierig een tijd met de (eenzame) ander optrekken, een band opbouwen, gezellige dingen doen zoals koffie drinken, wandelen of winkelen. Langzaam maar zeker de logica van de ander gaan snappen. Dat kan alleen als ze een tijd lang (zonder oordelen) getuige zijn van het leven van de ander, met zijn ups en zeker ook zijn downs, met zijn plezier en zijn tragiek.
Het mooie, en ook het helende aan dit werk is dat veel mensen daarna “vanzelf” komen tot passende, liefdevolle acties. Twee voorbeelden.
Een vrijwilligster van 35 komt al meer dan een jaar trouw elke week 3 uur bij een (psychiatrische) deelneemster. Ze vergroeien langzaam, lijken alles van elkaar te weten. Meestal gaan ze samen winkelen, bij de Action. Vorige week vond ze de deelneemster ineens uiterst verward, ziekig en somber aan, te midden van een hoop rommel. Ze heeft toen zonder aarzelen de deelneemster in bed gestopt, de hond uitgelaten, gestofzuigd en de afwas gedaan. Vervolgens heeft ze gewacht tot de dokter kwam.
Een ander voorbeeld: Een andere vrijwilligster komt sinds kort eens in de 2 weken bij een man van rond de 60, die moeilijk ter been is, een scootmobiel heeft, een hondje, en een probleem met alcohol. In het begin wandelden ze samen of bezochten ze het buurthuis. Sinds een tijdje hebben ze een nieuw ‘project’. Ze duiken in een kast en zijn bezig de foto’s van zijn leven te ordenen. De man heeft vroeger een goede baan gehad, mooie auto’s, een vrouw; kortom, hij is vroeger een heel andere man geweest dan hij nu is. De man is een gemakkelijke prater en eens in de 2 weken kan hij zichzelf aan haar laten zien als de man die hij ook is (geweest): een man met succes, een baan en liefdes.
Regelmatig maak ik zo mee dat vrijwilligers open aansluiten bij kwetsbare mensen en ‘als vanzelf’ tot liefdevolle acties komen.