Bernie Glassman
18 januari 1939 – 4 november 2018
“When we bear witness, when we become the situation – homelessness, poverty, illness, violence, death – the right action arises by itself. We don’t have to worry about what to do. We don’t have to figure out solutions ahead of time. Peacemaking is the functioning of bearing witness. Once we listen with our entire body and mind, loving action arises”. – Bernie Glassman
Zondag 4 november overleed roshi Bernie Glassman, oprichter van de Zen Peacemakers International en de inspirator van de Zen Peacemakers Lage Landen, in het bijzijn van zijn vrouw Eve Marko.
Bernie is een wereldwijd bekende pionier in de Amerikaanse en Europese Zenbeweging. Hij gaf vorm aan beoefening van Zenboeddhisme in de praktijk: het sociaal geëngageerd boeddhisme.
Bernie werd geboren in Brighton Beach, in Brooklyn New York. Hij was het vijfde kind en enige zoon van Joodse immigranten. Zijn moeder was Poolse en had veel familie verloren in de Holocaust. Zijn vader was Russisch.
Bernie startte zijn carrière als luchtvaart ingenieur in de jaren ‘60. In deze periode ontmoette hij de Hakuyu Taizan Maezumi die zijn leraar werd. Bernie studeerde voor korte tijd in Japan en ging, toen hij terugkeerde, in het centrum van Maezumi (Zen Center of Los Angeles) wonen.
De eerste 20 jaar van de beoefening van Bernie stonden in het teken van Zen(do) beoefening. In 1976 werd hij de eerste dharma-opvolger van Taizan Maezumi roshi.
Een paar jaar na zijn transmissie keerde Bernie terug naar de oostkust van de VS om de Zen Community of New York op te richten. Zijn beoefening veranderde in die jaren van de traditionele Soto Zenbeoefening in een meer sociaal geëngageerde vorm van Zenbeoefening. Hij was betrokken bij de sociale problemen van die tijd in New York. Hij richtte in 1982 de Greyston Bakery op. In 2020 opent de Greyston Bakery haar tweede vestiging er is gekozen voor Nederland om de tweede vestiging te openen. Naast de Greyston Bakery richtte Bernie de Greyston Foundation op die zorgt voor sociale woningen, kinderopvang en andere sociale activiteiten in de wijk Yonkers in New York.
In de laatste periode van zijn Zen beoefening richtte Bernie zich op Bearing Witness Retraites. Hij startte 23 jaar geleden met de retraites naar kampen van Auschwitz. Hij stond aan de wieg van de retraites over genocide naar Rwanda, Black Hills en Bosnië. Een andere vorm van Bearing Witness is de straatretraite. Over de hele wereld vinden er nu straatretraites plaats in de geest van Bernie en zijn 3 intenties (Not-knowing / niet-weten, Bearing Witness / … and Action that is arising from Not-knowing and Bearing Witness / liefdevolle actie). De straatretraites worden ook door de Zen Peacemakers Lage Landen georganiseerd.
Bernie liep altijd op de rand. Hij heeft hele bijzondere dingen gedaan maar nam ook omstreden beslissingen in zijn leven. Hij begaf zich onder de rijken en bekenden, maar gaf zijn hart aan de vergetene en verstotene.
Januari 2016, tijdens een videocall met de Zen Peacemakers, kreeg Bernie een herseninfarct. Hij bleef na zijn infarct actief voor de Zen Peacemakers en bezocht vorig jaar nog de Auschwitz-retraite. Onze spiritholder roshi Frank De Waele is een dharma-opvolger van Bernie. Ook roshi Joan Halifax (de leraar van onze spiritholder sensei Irène Bakker) is een dharma-opvolger van Bernie. Veel van de Zen Peacemakers in Nederland en België kennen Bernie persoonlijk.